گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، مرتضی افقه اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص مولفه های تاثیر گذار بر عدم رشد تجارت خارجی و توسعه تجارت با کشورهای مختلف در اقتصاد ایران گفت: تعاملات اقتصادی مانند هر کار دیگری نیاز به پیش شرط هایی دارد، بنابراین تا پیش شرط ها و زمینه های لازم ایجاد نشده باشد و فضای مناسب برای این موضوع آماده نشده باشد آنچه به عنوان تلاش برای توسعه تجارت خارجی انجام می شود در حد حرف و سخن و رفت و آمدهای دیپلماتیک به کشورهای مختلف باقی می ماند که در نهایت دستاورد و سود اقتصادی برای کشور ایجاد نمی کند.
وی در این باره خاطر نشان کرد: به صورت اختصار با اشاره به دو سه عامل به وضوح می توان نشان داد که علی رغم تلاش و تاکید برای توسعه روابط خارجی با کشورهای منطقه چرا در این زمینه موفق نمی شویم.
عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز معتقد است: وجود بروکراسی های داخلی از نقطه شروع تا گمرکی که قرار است منجر به خروج یا واردات کالاهای مختلف شود موانع بسیاری پیش روی توسعه تجارت خارجی قرار داده است. متاسفانه آنقدر بروکراسی و ناکارآمدی زیاد است که موانع بزرگی در برابر استفاده از همه ظرفیت های اقتصادی چه ظرفیت های اقتصادی ایران چه مزیت ها و پتانسیل های اقتصادی کشورهای دیگر قرار داده است.
مرتضی افقه با اشاره به چند بازار بزرگ که به دلیل وجود ناکارآمدی و بروکراسی های دست و پاگیر از دست داده ایم یا با تمام توان در آن حضور نداریم گفت: بعد از فروپاشی شوروی سابق وجود ناکارآمدی ها و بروکراسی ها مانع شد بازار بزرگ این منظقه را به دست بگیریم در حالی که توان و پتانسیل لازم برای صادرات کالاهای مختلف به این کشورها را داشتیم.
وی به مورد دیگری اشاره کرد و گفت: بعد از حمله آمریکا به عراق و نابودی دولت بعث عراق زمینه های لازم برای حضور کالای ایرانی در بازار عراق ایجاد شد، با اینکه دولتهای ایران و عراق در مسائل سیاسی ارتباط مطلوبی دارند اما همچنان در زمینه توسعه صادرات و واردات انگونه که انتظار می رفت در عراق حضور داشته باشیم عمل نکرده ایم و بازار بسیار خوب و بزرگ عراق به کشورهای دیگری از جمله کشورهای منطقه ای واگذار شده است!
مرتضی افقه معتقد است: ناکارآمدی های مدیریتی، عدم وقت شناسی و هدر دادن فرصت ها موانع بزرگی بر سر راه استفاده از همه ظرفیت های اقتصاد ایران گذاشته است. به نظر نمی رسد علی رغم تلاش دولت و تعدد سفرهای خارجی به کشورهای مختلف اعم از منطقه ای تا فرامنطقه ای به دلیل وجود بروکراسی ها و ناشایسته سالاری مدیریتی بتواند کار تازه ای در توسعه تجارت خارجی صورت دهد، یعنی این دولت نیز اندازه دولت های گذشته در توسعه تجارت خارجی موفق می شود.
مرتضی افقه در ادامه بحث یادآور شد: هر چند گسترش روابط با همه کشورهای دنیا خوب است اما باید توجه داشته باشیم به دلیل تحریم ها و فرسوده شدن ماشین آلات و دستگاه های ما نیازمند واردات دستگاه ها و فناوری های نوین مورد نیاز بخش صنعت و تولید هستیم وچون کشورهای منطقه خود وارد کننده تکنولوژی های جدید هستند و قادر به تامین نیازهای ما نیستند با توجه به اینکه اصولا تکنولوژی های پیشرفته و پیچیده عمدتا امریکایی یا متعلق به اروپای غربی یا ژاپن هستند باید با رفع تحریم ها تلاش کنیم این نیاز مهم را برطرف سازیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز خاطر نشان کرد: چین هم تا حدودی می تواند جایگزین باشد اما اگر چین به عنوان طرف تجاری کشور احساس کند انحصاری شده قطعا می تواند سوء استفاده کند، بنابراین چین و کشورهای همسایه تا حدی که بتوانیم نیازهای غیر تکنولوژی و پیچیده را از آنها وارد کنیم برای تعامل و تبادلات تجاری و اقتصادی خوب هستند اما باید زمینه های لازم برای واردات و تامین نیازهای بسیار پیچیده وضروری کشور از بازارهای اروپا و آمریکا برای رشد صنعت کشور ایجاد شود تا اینک که روسیه و چین خود را شرکای انحصاری ایران می دانند خود را تنها نبینند و با حس اینکه در این بازار و اقتصاد ایران رقیب دارند برای توسعه همکاری های با ما بیشتر تلاش کنند.
نظر شما